علت کاهش ظرفیت باتری چیست؟
باتریها به علل مختلفی دچار کاهش ظرفیت میشوند، مانند دما، مقدار استفاده از آن و طول عمر که این موارد به طور مستقیم روی کاهش ظرفیت باتری موثرند. نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که همه باتریها طول عمر مشخصی دارند. یعنی حتی اگر برای لحظه ای هم از آنها استفاده نکنید ممکن است پس از مدتی نیاز به خرید یک باتری جدید داشته باشید. مورد مهم دیگری که باید مد نظر داشت این است که اگر زمان زیادی از لپ تاپ استفاده میکنید و میتوانید آن را به برق متصل کنید بهتر است برای جلوگیری از گرمای لپ تاپ که موجب کاهش عمر باتری میشود باتری را از لپ تاپ خارج کنید.
مقدار طول عمر باتری
زمان معینی را نمیتوان برای طول عمر باتری لپ تاپ مشخص کرد و شاید میزان تعیین شده ای که شرکت سازنده لپ تاپ به آن اشاره کرده است متغیر باشد. طول عمر باتری لپ تاب به مواردی مانند نوع لپ تاپ، باتری به کار رفته در آن، میانگین استفاده از باتری و کارهایی که شما با لپ تاپ انجام میدهید، وابسته است. به اعتقاد مدیران شرکت لپ تاپ Dell طول عمر باتری لپ تاپ پس 18 تا 24 ماه استفاده از لپ تاپ کاهش محسوسی دارد. اما دیدگاه وب سایت Computer Homeبه نظر خوش بینانه تر است و طول عمر باتری لپ تاپ را دو تا چهار سال، معادل 1000 مرتبه شارژ ودشارژ شدن میداند.
نحوه استفاده از باتری
نحوه به کار گرفتن باتری لپ تاپ نیز مورد دیگری است که در طول عمر آن موثر است. در صورتی که در یک روز بارها لپ تاپ خود را به برق متصل و از برق خارج میکنید، باتری آن عمر کمتری خواهد داشت و ضعیف خواهد شد. اما اگر برای استفاده از لپ تاپ از برق شهری به جای باتری برای روشن ماندن لپ تاپ خود استفاده کنید عمر مفید آن بیشتر میشود. استفاده مکرر از باتری لپ تاپ عمر آن را از مقدار تقریبی دو تا چهار سال بیشتر کاهش میدهد.
راهکارهای افزایش طول عمر باتری لپ تاپ
با چند راه میتوان عمر باتری لپ تاپ را افزایش داد مانند، کاهش نور صفحه نمایش در زمان استفاده از باتری به جای برق شهر، عدم استفاده ازDVD ROM یا CD ROM آن، غیر فعال کردن وای فای و بلوتوث لپ تاپ. به اعتقاد برخی بهتر است هنگام اتصال لپ تاپ به برق شهری باتری را جدا نمایید اما عده ای فکر می کنند این کار جداسازی باتری دشوار است و تاثیری در افزایش طول عمر باتری لپ تاپ ندارد.
بررسی سلامت باتری توسط نرم افزار
نرم افزارهای متعددی برای تعیین سالم بودن لپ تاپ به صورت رایگان وجود دارد. با نصب هرکدام از آنها بر روی لپ تاپ خودتان آمار زیادی درباره باتری لپ تاپ به دست میآید. از جمله این نرم افزارها نرم افزار HWMonitor،Battery Bar و Battery Careهستند که در هر سه میتوان آمار“Wear Level” را دید. این آمار به صورت درصدی میزان استفاده از باتری لپ تاپ را به شما میدهد. مثلا اگرWear Level باتری لپ تاپ ۱۷ درصد باشد، مفهوم آن به این صورت خواهد بود که باتری 17 درصد کمتر از زمان نو بودن شارژ شده است. با استفاده کردن از این نرم افزارها و اطلاعات مربوط به Wear Level مشکلات باتری لپ تاپ قابل شناسایی است و میتوان قبل از اتمام شارژ یا کافی نبودن شارژ آن برای پشتیبان گیری از اطلاعات پشتیبان گرفت و یا آنها را ذخیره سازی کرد.
زمان تعویض باتری لپ تاپ چه زمانی است؟
به دلیل استفاده روزمره از باتری لپ تاپ به مرور باتری پوسیده شده و اگر زمان استفاده از لپ تاپ بیش از دو سال است، قطعا به تفاوت شارژ و نگهداری آن پی برده اید. پس باید باتری لپ تاپ خود را عوض کنید چرا که باتری خراب بر عملکرد سیستم اثر گذاشته و باعث بروز مشکل در لپ تاپ میگردد.
سازگاری باتری با لپتاپ
مورد اولی که در خرید باتری لپ تاپ باید به آن توجه کرد سازگاری باتری با لپ تاپ است. همه باتری ها برای همه لپ تاپ ها قابل استفاده نمیباشند و هر باتری برای مدل خاصی تعریف شده است. برای این منظور نیاز به کد باتری، مدل و اندازه لپ تاپ خود در هنگام خرید دارید. کد باتری در داخل باتری به صورت ترکیبی از حروف و اعداد با طول متفاوت درج شده است. پس در زمان خرید به کد باتری، مدل و اندازه لپ تاپ و شرکت سازنده آن دقت کنید.
مواد سازنده باتری لپتاپ
مواد متنوعی در ساخت باتری لپ تاپ به کار میرود نظیر، نیکل کادمیوم (NiCad)، هیدرید فلز نیکل (NiMH)، لیتیوم یونی (LiON)، یا لیتیوم پلیمری (Li-Poly) .
باتری های مدل NiCadبه علت سنگینی و عمر کوتاه از رده خارج شده اند. باتریهای مدل NiMH نسبت به مدل NiCadعمر بیشتری داشته اما در مقابلLiONs و Li-Polys سریع تر خراب میشوند و وزن زیادتری دارند. همچنین به دلیل " اثر حافظه " در آنها توانایی شارژ کامل را ندارند.
اگر باتری های لیتیوم یونی و لیتیوم پلیمری با لپ تاپ شما سازگار باشند این مدل باتری ها به دلیل وزن کم در حدود یک سوم سبک تر، عمر طولانی تر از NiMH بهترند. شارژ سریع و سازگاری با محیط زیست ویژگی دیگر آنهاست. باید اطمینان حاصل کنید که باتری منتخب شما استانداردهای بینالمللی ایمنی لپتاپها مانند استانداردهای Underwriters Laboratories (UL) را داشته باشد.
ظرفیت باتری لپتاپ
مورد مهم دیگر قدرت باتری یا به عبارتی ظرفیت آن است. میزان قدرتی که یک باتری می تواند تولید کند ظرفیت آن نامیده میشود و واحد آن میلی آمپر ساعت (mAh) است. باتری با ظرفیت بالا زمان بیشتری لپ تاپ را روشن نگه میدارد. ظرفیت باتری های قوی معادل 5000 میلی آمپر ساعت است.
تنش باتری لپتاپ
مورد دیگر در هنگام خرید باتری لپ تاپ تنش آن است. 90 درصد لپ تاپها با ولتاژ ولت7.2 تا 14.8 ولت کار میکنند. پس باید به ولتاژ لپ تاپ و باتری مناسب با آن ولتاژ توجه کنید که این ولتاژ بر روی باتری نوشته شده است. تفاوت های کم، اهمیت ندارند. مثلا برای لپ تاپ 10.8 ولت استفاده از باتری 11.1V اشکالی را ایجاد نمیکند اما برای لپ تاپ با ولتاژ استاندارد 14.8 استفاده کردن از باتری 7.2 ولت و یا بالعکس مناسب نیست.
تعداد سلولهای باتری لپتاپ
تعداد سلول های باتری نیز مورد اهمیت است که هرچه سلول های باتری بالاتر باشد ظرفیت آن بیشتر و وزن آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. حالت استاندارد بیشتر باتری ها شش سلول میباشد. اما در صورتی که خواهان استفاده بیشتر از لپ تاپ خود بدون شارژ کردن هستید باتری با 9 تا 12 سلول مناسب تر است. تعداد سلول ها اثر گذار بر وزن و هزینه باتری خواهد بود.
سیکل شارژ باتری لپتاپ
باتری ها همانند دیگر وسایل الکترونیکی طول عمر معینی دارند. به مدت زمانی که انتظار داریم یک باتری به صورت خوب کار کرده و لپ تاپ را روشن نگه داشته و بعد خاموش شود طول عمر باتری گفته میشود. همچنین به آن سیکل شارژ باتری هم گفته میشود و به معنی استفاده 100 درصد از قدرت لپ تاپ است. به عبارت دیگر زمانی می گوییم که یک چرخه را طی کرده ایم که بعد از شارژ کامل لپ تاپ از 100 درصد قدرت آن استفاده نمایید. زمانی که عدد x برای سیکل شارژ باتری تعریف می شود به این معنی است که این باتری در طول عمر خود x مرتبه می تواند تخلیه و شارژ مجدد شود. به عبارتی اگر از باتری x مرتبه استفاده نمایید پس از آن باتری ازکار نمیافتند فقط مانند گذشته عمل شارژ و دشارژ را نمیتواند به خوبی انجام دهد. به این مفهوم که از حالت ایده آل و استاندارد خود پس از x مرتبه تخلیه خارج میگردد.
باتری هم نام با برند لپتاپ بخریم یا خیر؟
سوالی که مطرح میشود این است که باتری همان برند لپ تاپ یا برند دیگر را خریداری کنیم یا خیر؟ ابتدا باید به نوع لپ تاپ خود توجه کنید که چیست؟ بعضا شرکت ها لپ تاپ های خود را به گونه ای طراحی میکنند که استفاده از باتریهای ساخت خودشان بهتر است چرا که استانداردهای دقیق تر موجود در آن مطابقت بیشتری با لپ تاپ دارد. بعضی از برندها استفاده از باتریهای غیر برند خود را نیز توصیه میکنند. خرید باتری از شرکت هم نام با لپ تاپ هزینه بیشتری دارد. برای کاهش هزینههای خود می توانید با تحقیق باتری متناسب با لپ تاپ خود را از فروشندگان معتبر دیگر تهیه کنید.
تمایل به خرید باتری نو یا دست دوم آن را دارید ؟
خرید باتریهای دست دوم حتی اگر خوب بازسازی شده و کارایی خوبی داشته باشند ریسک بالایی دارد چرا که وضعیت باتری را ندانسته و بعد از چند بار استفاده از آن ممکن است خراب شوند. همچنین باتریهای دست دوم ضمانت ندارند و اگر از لپ تاپ خود استفاده طولانی میکنید بهتر است به فکر خرید یک باتری نو باشید.
دستورهایی برای افزایش عمر باتری لپتاپ
پس اگر میخواهید باتری جدید خریداری کنید بهتر آن است که اصول استفاده از آن را دانسته تا مدت بیشتری بتوانید از آن استفاده نمایید. نکات کاربردی برای افزایش طول عمر باتری لپ تاپ در زیر آمده است:
-
در استفاده اولیه از باتری آن را به طور کامل استفاده کنید به گونه ای که لپ تاپ شما خاموش گردد. بعد باتری را حتما 12 ساعت شارژ نموده و مجددا استفاده کنید.
-
طولانی مدت لپ تاپ را بدون استفاده قرار ندهید: اگر طی چند ماه باتری لپ تاپ فرآیند شارژ و دشارژ را انجام ندهد طول عمر آن بسیار کاهش مییابد. تصوری که عده ای دارند این است که باتری را جدا کرده و از لپ تاپ با جریان برق استفاده کنند تا طول عمر باتری کاهش نیابد اما کنار گذاشتن طولانی باتری و شارژ و دشارژ نشدن آن باعث خرابی بیشتر باتری خواهد شد.
-
استفاده از شارژر خود لپ تاپ و عدم استفاده از شارژرهای مختلف که جریان و ولتاژ متفاوت ایجاد مینمایند و باعث اسیب به باتری وحتی سوختن آن میشوند.
-
هنگام قرار داشتن باتری در لپ تاپ به طور مداوم شارژر را به آن وصل نکنید. زمانی که باتری صد در صد شارژ شد آن راز برق جدا کرده و با لپ تاپ تا زمان عدم شارژ و نیاز به شارژ مجدد کار کنید. اتصال مداوم شارژ به لپ تاپ هم به باتری و هم به لپ تاپ آسیب میزند.
-
مطمئن شوید که باتری، شارژر و لپ تاپ در زمان شارژ شدن زیاد داغ نشود. اگر این طور شد لپ تاپ را در حالت خاموش شارژ کنید. مکان شارژ لپ تاپ باید مناسب باشد. شارژ لپ تاپ در اتاقی گرم در فصل تابستان به باتری و لپ تاپ آسیب وارد میکند.
-
هر چند مدت یک بار لپ تاپ را به شارژر متصل کرده و Defragment هارد دیسک را انجام دهید. Defrag لپ تاپ سبب شده تا اطلاعات مرتبط به هم داخل هارد در کنار هم قرار گرفته و در زمان فراخوانی زمان کمتر و حرکت مکانیکی هد هارد دیسک کمتر صورت بگیرد و انرژی کمی مصرف شود.
-
در زمان شارژ اگر به موس وUSB و مانند اینها نیاز ندارید آن ها را از لپ تاپ جدا کنید. بلوتوث و وای فای هم در کاهش طول عمر باتری موثرند. پس هنگام استفاده از باتری ارتباطهای بی سیم با دستگاه لپ تاپ را قطع کنید.
جمع بندی
باتری بیشتر لپ تاپها را در حال حاضر میتوان عوض نمود. و هر فرد به سادگی میتواند این کار را انجام دهد. تعویض باتری بعضی لپ تاپها و اولترابوکها توسط کاربران عادی امکان پذیر نیست. و باید از متخصصان این موارد کمک گرفته شود. باتریهای غیر استاندارد و غیر رسمی را صرفا به جهت ارزان بودن خریداری نکنید. چرا که به سبب استاندارد نبودن خطرناک هستند. و احتمال انفجارشان پس از مدتی نیز وجود دارد. در هنگام خرید باتری حتما نام، مدل و سریال لپ تاپ خود را بدانید تا باتری مختص لپ تاپ تان را دریافت کنید. به عملکرد باتری توجه کنید تا بتوانید بهتر از نرم افزارهای موجود در زمان کوتاهی مشکلات آن را شناسایی کنید.