امروزه به دلیل آلودگی هوا، ترافیکهای خسته کننده و بیماریهای تنفسی ناشی از آلودگی هوا، دیر رسیدن به مقصد و هزاران مورد دیگر، شهرنشینی برای همه سخت و طاقت فرسا شده است. شاید بهتر باشد در زندگی خود و اطرافیانمان تغییراتی بدهیم، البته ابتدا باید این تغییر در نگرش ما ایجاد شود. در حال حاضر تکنولوژیهایی پدید آمدند که میتوانند نویدبخش زندگی بهتر و سالمتر در آیندهای نه چندان دور باشند. دوچرخه برقی یکی از این تکنولوژیهای نوین است. دوچرخه برقی یا دوچرخه الکتریکی (E-bike) به کمک انرژی الکتریکی کار میکند و در این زمینه با دوچرخه های معمولی تفاوتهایی دارد.
دوچرخه برقی از نظر مکانیزم دارای مدلهای مختلفی است. از مدلهایی که با داشتن یک موتور برقی کوچک موجب سادهتر شدن پدال زدن میشوند تا مدل هایی که بیشتر به یک موتورسیکلت کوچک (موتور گازی) شباهت دارند. اغلب کشورها برای این طبقه بندیها قوانین متفاوتی دارند. دوچرخه های الکتریکی برخلاف تصور عموم مردم، نوع راحتتری از دوچرخه های معمولی هستند؛ یعنی مانند دوچرخههای معمولی در سایزها و اندازه های مختلف تولید شده و حتی دارای تنه های گوناگون با طراحی و استحکام متفاوت برای کاربریهای مختلف هستند. تفاوت اصلی آنها با دوچرخه معمولی، وجود باتری، موتور و سیستم کنترل کننده است. دوچرخه برقی دارای چندین برند میباشد و میتوان آن را در کنار بهترین برندهای دوچرخه معمولی قرار داد.
در ادامه این مقاله، می خواهیم با توضیح ویژگی های مختلف دوچرخه های برقی، راهنمای خرید آن ها را به شما ارائه کنیم. چنانچه قصد خرید یکی از این دوچرخه ها را دارید، پیشنهاد می کنیم ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید تا ضمن کسب اطلاعات کامل درباره آن ها و همچنین با کمک صفحه لیست قیمت دوچرخه برقی سایت ایمالز بتوانید خریدی درست و مطمئن انجام دهید.
انواع دوچرخه برقی از نظر نوع موتور
نقش موتور الکتریکی در دوچرخه برقی، دریافت انرژی الکتریکی از باتری و تبدیل آن به انرژی جنبشی و دورانی برای حرکت دوچرخه است. چرخهای این دوچرخهها بزرگتر و حجیمتر از چرخهای دوچرخه های معمولی هستند. موتور الکتریکی با متصل شدن به خورشیدی (چرخ دنده بزرگ) موجب گردش آن و در نهایت حرکت دوچرخه برقی میگردد. طراحی موتورها اغلب در یکی از سه حالت Hub Motor ، Mid Drive Motor انجام میشود که دارای توانهای مختلفی از ۲۰۰ تا ۷۰۰ وات میباشند. به همین جهت دوچرخه سوار قادر است همراه با پدال زدن و راندن دوچرخه، میزان قدرت باتری و موتور را تنظیم نماید. عملکرد موتور در دوچرخه برقی، روندی مشابه اما عکس چراغهای دینامیک دارد؛ به این شکل که نیروی الکتریکی به وسیله موتور به نیروی جنبشی تبدیل شده و باعث به حرکت در آوردن چرخهای دوچرخه میشود. این موتورها در دوچرخه برقی به دو نوع تقسیمبندی میشوند:
Hub Motors:
طراحی دوچرخه در این مدل به این صورت است که موتور در مرکز چرخ جلو یا عقب قرار دارد. در واقع در این مدل توپی چرخ با موتور ادغام شده تا در صورت نیاز با کمک باتری جهت حرکت چرخها نیرو تولید کند. معمولاً باتری دوچرخههای الکتریکی در تنه دوچرخه، در قسمت لوله زیرین واقع شده است. مدل خاصی از این موتورها با نام All-in-One شناخته میشوند. در این مدل طراحی تمام اجزای یک دوچرخه الکتریکی شامل موتور، باتری و سیستمهای کنترل، در مرکز چرخ و به صورت مجتمع انجام میگیرد و برای دوچرخههایی استفاده میشود که دارای کمترین میزان رکاب زدن باشند. وزن باتری این موتورها مشخصاً بیشتر بوده و سرعت آنها بین 20 تا 30 کیلومتر است؛ این موتورها محبوبیت بالایی دارند، به طوری که تا چند سال قبل بیشتر دوچرخههای الکتریکی از این الگو پیروی میکردند.
Mid Drive Motor:
طراحی این مدل از دوچرخههای الکتریکی به گونهای است که موتور در مرکز بدنه و در قسمت توپی تنه واقع شده است و موجب میشود علاوه بر افزایش قدرت و راندمان در مسیرهای ناهموار و سربالاییها، سرعت دوچرخه در مسیرهای صاف و هموار نیز به مقدار قابل ملاحظهای افزایش یابد. این موتورها به دلیل بهبود کارایی و اصلاحات انجام شده روی آنها، به سرعت با استقبال فراوانی روبرو و تبدیل به یکی از محبوبترین مدلها شدند. امروزه کمتر دوچرخه الکتریکی پیدا میشود که فاقد طراحی Mid Drive Motor باشد. این موتورها جهت کمک گرفتن در زمان خستگی یا در راههای سربالایی طراحی شدهاند و باید بیشتر رکاب زده شود. با استفاده از این موتورها میتوان سرعتی بیش از 80 کیلومتر بر ساعت داشت.
باتری دوچرخه برقی
باتری، وظیفه تامین تمام توان و انرژی لازم برای راهاندازی اولیه دوچرخه برقی را بر عهده دارد؛ به همین دلیل مهمترین قسمت دوچرخه الکتریکی است. توان تولیدی توسط باتریهای دوچرخه برقی حدود 350 تا 500 وات میباشد. باتری باید به گونهای باشد که در مدت زمان قابل قبولی انرژی را در خود نگه دارد؛ همچنین نباید وزن زیادی داشته باشد. معمولاً سرعت تولید شده توسط باتریهای این دوچرخهها در حالتی که دوچرخه سوار رکاب نزند، بین 15 تا 40 مایل در ساعت (حدود 20 تا 70 کیلومتر بر ساعت) است. معمولاً در دوچرخه برقی از باتریهای اسید سرب، نیکل هیدرید و یون لیتیوم استفاده میشود. البته در نسل جدید دوچرخههای الکتریکی استفاده از باتریهای یون لیتیوم و نیکل هیدرید رایجتر میباشد. برخی دیگر از دوچرخهها به فرد این امکان را میدهند که بین چند مدل باتری، باتری ایدهآل را انتخاب کند؛ در حالی که بعضی دیگر تنها سازگار با باتری خاصی هستند. این باتریها قابلیت شارژ شدن دارند.
باتریهای لید اسید یا سربی: این باتریها در ایران معروف به باتریهای خشک هستند و از مزایای آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
ارزان بودن
-
در دسترس بودن
-
قابل بازیافت بودن
معایب این باتریها عبارتند از:
-
سنگین بودن
-
حجم زیاد
-
زمان طولانی جهت شارژ شدن
وزن این باتریها حدوداً 3 برابر باتریهای لیتیوم بوده و با مشخصات ولتاژ و آمپراژ برابر، دارای ظرفیت حدود نصف باتریهای لیتیومی هستند.
نکته قابل توجه در مورد این باتریها این است که اگر دوچرخه برقی با قیمت پایین عرضه شود، باید دانست که باتری آن به احتمال بسیار زیاد از نوع باتریهای خشک (یا همان سرب - اسید) میباشد و مانند این است که فرد یک اسباب بازی میخرد تا یک دوچرخه برقی خوب!!!
باتریهای نیکل کادمیوم: این باتریها بهتر از باتریهای سرب – اسید میباشند؛ ظرفیت بالاتری داشته و سبکتر هستند اما از معایب آنها قیمت بالاتر و طول عمر کوتاهتر نسبت به نوع سرب – اسید است.
باتریهای نیکل – هیدرید: این باتریها از نیکل – کادمیوم بهتر بوده ولی دارای قیمت بیشتری هستند.
باتریهای لیتیوم: پیشبینی میشود که این باتریها حدود 90 درصد بازار را به خود اختصاص دهند؛ زیرا بسیار سبک، کم حجم و دارای ظرفیت بالا نسبت به وزنشان بوده اما گرانتر میباشند. البته با توجه به اینکه عمر بیشتری دارند، از بقیه باتریها به صرفهتر هستند. این مدل بهترین نوع باتری برای دوچرخه برقیها محسوب میشوند.
سیستم کنترل کننده
این سیستم به منظور اداره کردن اجزای الکتریکی دوچرخه ایجاد شده است، در اشکال مختلفی وجود دارد و روی فرمان دوچرخه قرار میگیرد.
معمولاً دو نوع کنترلکننده وجود دارد که عبارتند از:
این سیستم دارای انواع مختلفی است؛ یک مدل از آن مانند اهرم تعویض دنده روی فرمان نصب شده و موتور الکتریکی با چرخاندن اهرم، روشن میشود. در مدل دیگر با فشار دادن دکمهای که روی فرمان قرار گرفته، موتور روشن میگردد.
در سیستم پدالی نیروی الکتریسیته با پدال زدن جریان یافته و موجب روشن شدن موتور میشود.
ترمز دوچرخه های برقی
هنگامی دوچرخه سوار احساس کند میتواند دوچرخه را خلاص کند، به منظور ذخیره انرژی باتری، بایستی این کار را انجام دهد. این دوچرخهها دارای موتورهای الکتریکی هستند که قابلیت تنظیم شدن را دارند؛ در واقع میتوان حداکثر سرعت خود را تنظیم کرد. هر چقدر سرعت بیشتر باشد، باتری بیشتر تخلیه میگردد. روشی معروف به ترمز های بازتولید کننده وجود دارد. این قانون در ماشینها و ترنهای الکتریکی استفاده میشود و آن این است: هنگامی که ماشین حرکت میکند، انرژی از باتری به موتور میرسد اما با ترمز ماشین، انرژی جنبشی چرخها ذخیره شده و به طور معکوس به باتری منتقل میگردد و باتری را شارژ میکند که میتوان برای حرکت مجدد از همان انرژی استفاده نمود. بر عکس این قضیه نیز صادق است یعنی هنگامی که دوچرخه در حالت خلاص در سراشیبی قرار گیرد، چرخهای دوچرخه موجب گردش موتور در جهت معکوس شده و باتری شارژ میشود. این کار در عمل امکانپذیر نیست؛ زیرا فرد برای شارژ شدن باتری، هر بار باید سراشیبیهای زیادی را برود. فرق چندانی بین ترمز این دوچرخهها با دوچرخههای دیگر وجود ندارد.
صفحه نمایش
معمولاً دوچرخههای برقی یک صفحه نمایش LED با تعدادی از عملکردهای یک کامپیوتر را دارند؛ این صفحه نمایش میتواند سطح باطری و مقدار مقاومت پدالها را نشان دهد. بهترین صفحه نمایش دکمههای بالا و پایین به منظور تنظیم فوری سطح مقاومت پدالها را داراست؛ همچنین مسافت و سرعت را نشان میدهد. برخی از این صفحه نمایشها حتی مقدار نرخ کالری سوزی را نیز نمایش میدهند. هنگام خرید دوچرخه برقی حتماً باید به داشتن نمایشگر توجه کرد.
مزایای دوچرخه الکتریکی
-
برای استفاده از آن به گواهینامه رانندگی نیازی نیست.
-
برای تردد آنها محدودیتی وجود ندارد، حتی میتوان از گذرگاه عابر پیاده، داخل پارکها و فضای سبز نیز عبور کرد.
-
بحث تعریق و بروز شرایط نامطلوب برای حضور در اجتماع، از جمله موانع جدی برای استفاده از دوچرخه در ترددهای روزانه است که با استفاده از دوچرخههای الکتریکی این مشکل رفع میشود.
-
به کمک موتور الکتریکی، با مصرف انرژی کمتر مسافت بیشتری پیموده میشود.
-
بسیاری از افراد علیرغم علاقه فراوان به دوچرخه سواری به خاطر عدم آمادگی جسمانی مناسب، تصور میکنند که امکان استفاده روزانه از آن را ندارند؛ این دوچرخهها لذت بردن از دوچرخه سواری، در هر سنی و با هر شرایط بدنی را ممکن میسازند.
-
نسبت به سایر وسایل نقلیه موتوری، سبکتر، پاکتر و قابل اعتمادتر میباشند.
-
در بلند مدت و از نظر مصرف انرژی الکتریکی به جای بنزین یا دیگر منابع سوختی، ارزانتر از دیگر وسایل نقلیه موتوری هستند.
-
به دلیل سرعت کمتر در مقایسه با موتور سیکلت، امنیت بیشتری دارند.
-
توسط آن میتوان خیابانهای پر دردسر و پر استرس ترافیک را به راحتی پشت سر گذاشت.
-
دوستدار محیط زیست و هوای پاک است.
-
برای پارک کردن این وسیله نقلیه دغدغهای وجود ندارد؛ میتوان آن را به راحتی در هر مکانی مخصوصاً جایگاههای پارک دوچرخه پارک نمود.
-
به دلیل کمک نیروی الکتریسیته به نیروی انسانی در آن، در مقایسه با دوچرخههای معمولی، مسافت بیشتری را طی میکند.
معایب دوچرخه الکتریکی
-
یک دوچرخه الکتریکی متوسط دارای قیمت بیشتری نسبت به یک دوچرخه معمولی با کارکرد متوسط است.
-
این دوچرخهها به علت استفاده از اجزای الکتریکی اغلب وزن بیشتری در مقایسه با دوچرخههای معمولی دارند. البته در برخی از دوچرخههای الکتریکی جدید از کربن که بسیار سبک و مقاوم است، استفاده میشود که این ویژگی تأثیر مستقیمی روی بالا رفتن قیمت دارد.
-
اغلب قطعات دوچرخههای الکتریکی و معمولی با هم تفاوت زیادی ندارند، اما یک سری قطعات خاص در دوچرخههای الکتریکی وجود دارد که موجب پیچیدهتر شدن تعمیر این دوچرخهها میشود و ممکن است فرد برای پیدا کردن قطعه جایگزین دچار مشکل شود.
قیمت و شرکت های سازنده
عوامل مختلفی نظیر نوع موتور، نوع باتری و مدت ماندگاری، شرکت سازنده و... در تعیین قیمت دوچرخه برقی تاثیرگذارند. شرکت های سازنده این دوچرخه ها (مانند AGONA (آگونا)، amp (اروند موتور پاک)، DK City (دی کی سیتی)، EZpro (ای زد پرو)، Irandocharkh (ایران دوچرخ)، Robstep (راب استپ) و...) آن ها را با قیمت های گوناگونی به بازار عرضه کرده اند. به طور کلی قیمت این محصولات بین 1 میلیون تومان تا 10 میلیون تومان است.
یکی از نکات مهم در خرید دوچرخه برقی، این است که محصول خود را از برند ها و همچنین فروشگاه های معتبر خریداری کنید. زیرا استفاده از محصولات غیر استاندارد علاوه بر اینکه سلامت شما را در هنگام استفاده با خطر مواجه می کند، ممکن است شما را متحمل صرف هزینه های زیادی را برای تعمیر خرابی های متوالی کند.شما می توانید با مراجعه به صفحه لیست قیمت سایت ایمالز قیمت دوچرخه های مختلف را در فروشگاههای مختلف موجود در سایت ایمالز با یکدیگر مقایسه کرده و خریدی مطمئن و به صرفه را داشته باشید.